Znaczenie ryb
Playlista:Ryby
Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim
Playlista
Z tego filmu dowiesz się:
- jaką rolę odgrywają ryby w przyrodzie,
- jakie jest znaczenie ryb dla człowieka.
Podstawa programowa
Autorzy i materiały
Wiedza niezbędna do zrozumienia tematu
Aby w pełni zrozumieć materiał zawarty w tej playliście, upewnij się, że masz opanowane poniższe zagadnienia.
Udostępnianie w zewnętrznych narzędziach
Korzystając z poniższych funkcjonalności możesz dodać ten zasób do swoich narzędzi.
Kliknij w ikonkę, aby udostępnić ten zasób
Kliknij w ikonkę, aby skopiować link do tego zasobu
Transkrypcja
Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.
Czy wiesz, że ochronę ryb w Polsce zapoczątkował w 1578 roku król Stefan Batory?
Obecnie w Polsce całkowitą ochroną prawną
objętych jest 26 gatunków ryb.
Kolejnych 29 gatunków objętych jest ochroną częściową, przez okres tarła
wędrówki, czy dorastania narybku.
To między innymi węgorz, szczupak i sum.
W tym filmie przyjrzymy się rybom
zwracając szczególną uwagę na rolę jaką pełnią w przyrodzie
oraz na ich znaczenie dla człowieka.
Dotychczas na świecie opisano ponad 40 tysięcy gatunków ryb, a wiele nadal
pewnie czeka na odkrycie.
W rzekach i jeziorach Polski i w przybrzeżnych wodach Morza Bałtyckiego żyje tylko promil tego bogactwa - mniej więcej 120 gatunków.
Wśród rodzimych gatunków słodkowodnych najlepiej znane i najszerzej wykorzystywane
są chyba karpie, pstrągi i płocie.
Z ryb morskich najpopularniejsze są dorsze
śledzie, szproty, makrele oraz flądry.
Wiele ryb, jak na przykład tropikalne tuńczyki
atlantyckie morszczuki i pacyficzne mintaje
Sprowadzamy do naszych sklepów i na stoły z odległych rzek, mórz i oceanów
a także, jak łososie, z hodowli zwanych akwakulturami.
Głównie w celach konsumpcyjnych
bo ich mięso jest łatwo przyswajalne bogate w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
oraz wiele cennych pierwiastków, jak fosfor
siarkę, chlor, potas, sód, magnez, wapń, miedź i jod.
Są więc ważnym składnikiem diety
Nie tylko naszej.
Zmielone odpady rybne, tak zwana mączka rybna, używane są do karmienia zwierząt gospodarskich oraz nawożenia roślin uprawnych.
Połowy ryb na wędkę stały się dobrze rozwijającą się i dochodową
gałęzią gospodarki.
Ludzie płacą za możliwość połowu w wodach śródlądowych i za wyprawy łodzią na morze
by na przykład tuńczyki czy marliny.
Z wątroby niektórych gatunków ryb
jak dorsz, rekin czy halibut pozyskuje się płynny tłuszcz, bogaty w wiele witamin i innych składników, o których opowiadamy w naszych filmach o układzie pokarmowym człowieka.
Są ryby, jak nasz pstrąg potokowy czy sieja które nie tolerują brudnej wody
dlatego określa się je jako żywe wskaźniki czystości rzek.
Na podstawie ich liczebności można wnioskować, czy woda nadaje się
na przykład do pobierania w celach gospodarczych, prania, mycia czy gotowania.
W wodociągach warszawskich wybrane gatunki, na przykład certy, brzany lub wzdręgi, są zatrudniane
jako testerzy czystości wody.
Mieszkają w akwariach przepływowych
i swoim zachowaniem alarmują, gdy z wodą w stacji filtrów dzieje się coś niedobrego.
Człowiek ceni ryby także ze względu na ich piękno i grację.
Ozdobne karpie, zwane koi
hodowano od setek lat w Chinach i Japonii.
Wśród współczesnych, popularnych
rybek akwariowych często spotykamy
między innymi mieczyki z Ameryki Środkowej
skalary z dorzecza Amazonki
czy azjatyckie bojowniki.
Są i ryby, bez których trudno sobie wyobrazić postęp nauki.
Dzięki rybkom Danio możemy na przykład
poznawać tajniki genetyki, o których więcej dowiesz się z innych naszych filmów.
Po orzeszku powiem ci co nieco o tym
jak ważne są ryby w przyrodzie.
Ryby to grupa bardzo zróżnicowana zarówno pod względem wyglądu jak i preferencji pokarmowych i środowiskowych.
Najmniejsze nie dorastają nawet do centymetra długości.
Największe, jak rekin wielorybi
mierzą po kilkanaście metrów i ważą nawet ponad 20 ton.
Co ciekawe, te giganty są łagodne
i podobnie jak prawdziwe wieloryby fiszbinowe
żywią się planktonem, który odcedzają z wody za pomocą specjalnych wyrostków na skrzelach.
W ciągu godziny rekin wielorybi
potrafi przefiltrować 6000 l wody!
Duża część ryb to drapieżniki
choć ich zdobyczą bywają nie tylko inne ryby
także owady, małże, ślimaki, żaby
a nawet małe ptaki i ssaki.
Takim wszystkożercą niegardzącym i padliną
Jest słodkowodny sum pospolity
bytujący także w naszych jeziorach i rzekach.
Dorasta do 2 metrów i jest pozbawiony łusek.
Jego wielką głowę z szerokim
otworem gębowym otacza wianuszek wąsów smakowych, które pomagają mu zlokalizować ofiary nocą i w mętnej wodzie.
Sporo gatunków ryb to wegetarianie utrzymujący pod kontrolą wodną roślinność.
W naszych wodach możemy spotkać z tej grupy między innymi amura czy wzdręgę.
Ryby są bardzo ważnym elementem przyrody.
Żywią się zwierzętami i roślinami wodnymi
przez to regulują ich liczebność.
Same zaś stanowią często podstawowe źródło
pokarmu dla innych zwierząt, choćby z racji swojej liczebności.
Jeśli nas uważnie oglądasz,na pewno potrafisz wymienić, w jaki sposób człowiek wykorzystuje ryby dla swoich celów.
Wśród twoich odpowiedzi powinny się znaleźć
połowy w celach konsumpcyjnych
wędkarstwo sportowe
wykorzystanie odpadków jako paszy i nawozu
badania naukowe
przemysł farmaceutyczny i suplementów diety
akwarystyka.
Na koniec jeszcze jedna zagadka dla Ciebie:
Jaka ryba, was się pytam
gdy "o" zgubi, ma kopyta?
O_koń!
Ryby są najliczniejszą grupą kręgowców.
W środowisku naturalnym regulują liczebność
wielu zwierząt i roślin, a same są cennym pokarmem dla innych gatunków
w tym gadów, ptaków i ssaków.
Dla ludzi stanowią cenne źródło pokarmu
zarówno ze względu na walory smakowe jak i odżywcze.
Przerabia się je też na mączkę którą karmi się świnie, bydło i drób
oraz na nawóz użyźniający pola.
Wiele ryb jest hodowanych w akwariach
by ludzie mogli je podziwiać.
Na dzisiaj to już wszystko.
Obejrzyj pozostałe filmy z tej playlisty
a po więcej materiałów zajrzyj
na naszą stronę: Pistacja.TV
Ćwiczenia
Interaktywne ćwiczenia związane z tą wideolekcją.
Materiały dodatkowe
Inne zasoby do wykorzystania podczas zajęć z tego tematu.
.jpg){kind=link}
