Glicerol, alkohole wielowodorotlenowe

Wielu zwierzętom glicerol pozwala bezpiecznie przetrwać mroźne zimy. Obniża punkt zamarzania i przechłodzenia płynów ustrojowych. To dzięki niemu chrząszczyk Cucuius claviceps puniceus z rodziny zgniotkowatych, umie przetrwać tęgie mrozy na Alasce. Podczas zimy zawartość glicerolu w tkankach tego owada może przekraczać 50% suchej masy ciała. Czy pamiętasz grupę alkoholi, które omawialiśmy w jednej z naszych lekcji? Poznane już alkohole na przykład metanol i etanol są pochodnymi alkanów, w których jeden atom wodoru zastąpiony jest grupą wodorotlenową -OH. Alkohole, które zawierają jedną grupę wodorotlenową, nazywamy monohydroksylowymi. Są też alkohole, które zawierają więcej niż jedną grupę hydroksylową. Przykładem alkoholu wielowodorotlenowego jest glicerol. Ma on trzy atomy węgla. Do każdego z nich dołączona jest grupa hydroksylowa -OH. Trzy atomy węgla w cząsteczce wskazują że glicerol jest pochodną propanu. Systematyczna nazwa chemiczna tego alkoholu to propanotriol. O węglowodorowym pochodzeniu świadczy pierwszy człon nazwy: propan. Końcówka -triol w nazwie, opisuje obecność trzech grup -OH i świadczy o tym, że jest to alkohol wielowodorotlenowy. Patrząc na wzór półstrukturalny glicerolu warto zapamiętać, że grupy -OH są dołączone do węgli, a nie do wodorów. We wzorze półstrukturalnym po prostu nie pokazuje się wiązań pomiędzy wodorem a węglem, tylko zapisuje się je jako jedną grupę. Wzór glicerolu można też zapisać w postaci C3H5(OH)3 razy wzięte. Glicerol to bezbarwna, gęsta ciecz o słodkawym smaku. Nie ma zapachu. Nie jest toksyczny. Można go znaleźć w produktach spożywczych pod symbolem E422. Popatrz jeszcze raz na cząsteczkę glicerolu. Obecność trzech grup hydroksylowych -OH powoduje, że ten alkohol jest higroskopijny to znaczy, że łatwo chłonie i zatrzymuje wodę. Możesz to sprawdzić, kupując w aptece glicerynę, czyli 85% roztwór glicerolu i mieszając ją z wodą. Ze względu na swoje właściwości propanotriol ma szerokie zastosowania zarówno w przemyśle spożywczym jak farmaceutycznym, kosmetycznym czy wojskowym. Związkami glicerolu są między innymi tłuszcze i dynamit. Jest produktem ubocznym przy wytwarzaniu mydła. Higroskopijność tego związku sprawia że stosuje się go jako zagęstnik do ciast i żelków. Dodatek glicerolu do produktów spożywczych nadaje im też aksamitną strukturę i utrzymuje wilgotność. Zdolność glicerolu do wiązania wody wykorzystuje się także, dodając go do kosmetyków, na przykład kremów do rąk lub pianek do golenia, albo do nawilżających kropli do oczu. Właściwości glicerolu są też wykorzystywane w produkcji leków. Alkohol ten ma właściwości powlekające i kojące, dlatego jest stosowany w syropach na kaszel. Łagodzi podrażnione gardło. Glicerol to alkohol wielowodorotlenowy który zawiera w swojej cząsteczce trzy grupy hydroksylowe -OH. Nazwa systematyczna glicerolu to propanotriol. Ten alkohol wykorzystuje się między innymi w produkcji leków, kosmetyków i żywności. Dzisiejsza kremowa lekcja zakończona sukcesem. Po więcej ciekawostek zapraszam Cię na inne darmowe wideolekcje z chemii na stronie pistacja.tv