Z tego filmu dowiesz się:

  • jakie są podstawowe typy reakcji chemicznych,
  • na czym polega reakcja syntezy, analizy, wymiany pojedynczej i wymiany podwójnej,
  • czym są reagenty, substraty i produkty.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Można mieć taki, a nie inny typ urody. Można być typem spod ciemnej gwiazdy. Można poprawnie wytypować szóstkę w lotka. Reakcje chemiczne też mają swoje typy. Opowiem ci o nich w tej lekcji. Podczas tego filmu wyjaśnimy, jakie są główne typy reakcji chemicznych. Aby łatwiej było ci zrozumieć to zagadnienie odniesiemy się do balu i tańczących na nim par. Kiedy jedna osoba podchodzi do drugiej i prosi ją do tańca, z dwóch pojedynczych osób powstaje para. Tak właśnie przebiega reakcja syntezy czyli tworzenia. Zachodzi ona, gdy dwa lub więcej substratów łączą się w pojedynczy produkt. Schematycznie możemy ją zapisać jako A plus B i powstaje AB. Przykładem jest reakcja siarki z tlenem w której powstaje tlenek siarki cztery. Gdy muzyka przestaje grać, pary się rozchodzą. Z taką sytuacją w świecie chemii spotykamy się w reakcji analizy, czyli rozkładu. Nazwa łatwa do zapamiętania bo kiedy coś analizujemy, mówimy często że rozkładamy to na czynniki. W tej reakcji jeden substrat rozkłada się na dwa lub więcej produktów. Schematyczny zapis to: AB ulega reakcji i rozpada się na A plus B. Na przykład węglan wapnia rozkłada się na skutek prażenia na tlenek wapnia i tlenek węgla 4. Kolejna sytuacja, którą możesz zaobserwować na balu: do tańczącej pary podchodzi osoba trzecia i mówi "odbijany!" Następuje wymiana partnera. Z chemicznego punktu widzenia to wymiana pojedyncza. Dochodzi do niej, gdy związek chemiczny reaguje z pierwiastkiem chemicznym a w wyniku powstaje inny związek chemiczny i pierwiastek. Spójrz na symboliczny zapis tej reakcji. Po lewej stronie mamy pierwiastek A i związek chemiczny BC. B wychodzi ze związku, w to miejsce wchodzi A. Nastąpiła wymiana jeden do jednego czyli pojedyncza. Na przykład w reakcji cynku z kwasem siarkowym 6 cynk wymienia się miejscami z wodorem. W efekcie powstaje cząsteczkowy wodór i siarczan 6 cynku. Ostatni rzut oka na naszą salę balową. Tańczą dwie pary i w trakcie tańca wymieniają się partnerami. W efekcie każdy tańczy z kimś innym niż na początku. W chemii taka sytuacja ma miejsce gdy w reakcji dwóch związków chemicznych powstają dwa nowe związki. Mówimy wtedy o wymianie podwójnej. Spójrz na jej symboliczny zapis: po lewej stronie mamy dwie pary: AB plus CD a po prawej dwie inne pary: AD plus BC. Reakcją wymiany podwójnej jest na przykład reakcja kwasu solnego z wodorotlenkiem sodu w której produktami są chlorek sodu czyli sól kuchenna, i woda. W ten oto taneczny sposób omówiliśmy wszystkie typy reakcji chemicznych. Spróbuj teraz samodzielnie, na podstawie przedstawionych zapisów reakcji podać do jakiego typu należy każda z nich. Ta reakcja, to reakcja wymiany pojedynczej. Tu mamy do czynienia z reakcją analizy. Ta reakcja, to reakcja wymiany podwójnej. W tym przypadku ma miejsce reakcja syntezy. Rozróżniamy cztery podstawowe typy reakcji chemicznych: syntezy, analizy wymiany pojedynczej i wymiany podwójnej. Typy reakcji chemicznych nie mają już przed tobą tajemnic. Chcesz wiedzieć więcej? Rozgość się na naszej stronie: pistacja.tv

Lista wszystkich autorów

Lektor: Dobrawa Szlachcikowska

Konsultacja: Angelika Apanowicz

Grafika podsumowania: Patrycja Ostrowska

Materiały: Patrycja Ostrowska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Napisy: Małgorzata Załoga, Раїса Скорик

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

cottonbro (Licencja Pexels)
Pressmaster (Licencja Pexels)
Pixabay (Licencja Pexels)
Ricardo Esquivel (Licencja Pexels)
SciFirst (Licencja Pexels)
vectorpocket (Licencja Freepik)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg