Masa atomowa i masa cząsteczkowa
Playlista:Reakcje chemiczne
Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim
Z tego filmu dowiesz się:
- co to jest masa atomowa,
- w jakich jednostkach wyrażone są masy atomowe pierwiastków chemicznych,
- jak oblicza się masy cząsteczkowe związków chemicznych,
- gdzie w układzie okresowym można znaleźć wartości mas atomowych pierwiastków.
Podstawa programowa
Autorzy i materiały
Wiedza niezbędna do zrozumienia tematu
Aby w pełni zrozumieć materiał zawarty w tej playliście, upewnij się, że masz opanowane poniższe zagadnienia.
Udostępnianie w zewnętrznych narzędziach
Korzystając z poniższych funkcjonalności możesz dodać ten zasób do swoich narzędzi.
Kliknij w ikonkę, aby udostępnić ten zasób
Kliknij w ikonkę, aby skopiować link do tego zasobu
Transkrypcja
Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.
Zdarzyło ci się wracać do domu z ciężką siatką
pełną zakupów? Pewnie zastanawiało cię wtedy
co w niej tyle waży?
Możnaby oczywiście wyjmować z siatki po kolei
każdą rzecz i ważyć ją, ale po co.
Wystarczy zsumować, ile ważą
poszczególne składniki zakupów
które już znasz, bo kupowałeś określoną ilość
na przykład kilogram jabłek, 2 kg ziemniaków
pół kilo sera czy 20 deko szynki.
Trochę podobnie jest z masami cząsteczek.
Nie musimy ich ważyć, jeśli znamy
masy atomów, z których się składają.
Masa atomowa to uśredniona masa atomów danego pierwiastka wyrażona
w atomowych jednostkach masy - unitach.
Możemy ją odczytać z układu okresowego.
W obliczeniach stosujemy masy zaokrąglone do całości.
Na przykład masę tlenu przyjmujemy jako 16 unitów.
Wyjątkiem jest chlor, którego masa najczęściej jest zaokrąglana do wartości
trzydzieści pięć i pół unita.
Skoro już wiemy, skąd wziąć masy poszczególnych atomów, obliczmy teraz masę jakiejś cząsteczki.
Weźmy cząsteczkę wody. Jest niewielka. Składa się z 2 atomów wodoru o symbolu H
i jednego atomu tlenu o symbolu O.
Masa jednego atomu wodoru to jeden unit
a tlenu: 16 unitów.
Tak więc masa cząsteczkowa wody wynosi
dwa razy jeden unit dodać 16 unitów co daje nam 18 unitów.
Teraz czas na Ciebie. Oblicz samodzielnie masę cząsteczkową tlenku glinu.
Potem wznów odtwarzanie i sprawdź
czy mamy takie same wyniki.
Cząsteczka tlenku glinu składa się z dwóch atomów glinu o masach 27 unitów
i trzech atomów tlenu o masach 16 unitów.
Zapiszmy to, rozpisując masy tworzących ją atomów.
Masę cząsteczkową tlenku glinu
obliczamy więc następująco:
Dwa razy 27 unitów dodać 3 razy 16 unitów
co daje nam 54 plus 48. W sumie 102 unity.
Obliczając masy cząsteczkowe trzeba pamiętać o nawiasach.
Weźmy wodorotlenek wapnia: Ca OH dwa razy wzięte.
Jak myślisz, jaka jest jego masa cząsteczkowa?
Dwójka za nawiasem oznacza że to co w nawiasie trzeba wymnożyć przez 2.
Dlatego masa wodorotlenku wapnia wynosi
40 unitów dodać dwa razy w nawiasie 16 plus jeden
co jest równe 40 plus 17 razy 2, czyli 34...
Łącznie 74 unity.
Kolejny przykład dla Ciebie to fosforan 5 wapnia.
Jego wzór to Ca3 PO4 dwa razy wzięte.
Zastanów się i podaj jego masę samodzielnie.
Już? Sprawdźmy wspólnie.
Mamy tu 3 atomy wapnia o masie 40.
Do tego musimy dodać masę tego
co jest w nawiasie, czyli jednego atomu fosforu
o masie 31 unitów i czterech atomów tlenu
o masach 16 unitów
i pomnożyć nawias przez 2.
Otrzymujemy:
120 unitów dodać 95 razy 2, czyli ostatecznie masa cząsteczkowa
fosforanu 5 wapnia równa się 310 unitów.
Czy Tobie wyszedł taki sam wynik?
Jeśli tak, to gratulacje!
Masa cząsteczkowa to suma mas atomów z których jest zbudowana dana cząsteczka.
Masę cząsteczkową podajemy w unitach czyli międzynarodowych jednostkach masy.
Umiesz już obliczać masy cząsteczkowe.
Chemia ma jednak przed tobą jeszcze wiele do odkrycia.
Zajrzyj na pistacja.tv.
No i koniecznie polub ten film!
Ćwiczenia
Interaktywne ćwiczenia związane z tą wideolekcją.
Materiały dodatkowe
Inne zasoby do wykorzystania podczas zajęć z tego tematu.
